ร้านขายปลา เซียนเลี้ยงปลา ฟาร์มปลา ไม่ว่าใครๆ เมื่อถามถึงการเลี้ยงปลาว่าต้องใช้สิ่งใดประกอบการเลี้ยงบ้าง ต่างบอกเป็นเสียงเดียวกันว่า ถ่ายน้ำต้องใส่เกลือ ใส่เยอะบ้าง น้อยบ้าง ใส่เกลือชนิดนั้นชนิดนี้ แต่รู้หรือไม่ บางครั้งเกลือเป็นอะไรที่มากกว่าแค่การใส่เพราะว่าเขาบอกมาว่าจะดี มีประโยชน์อะไรบ้าง ลองมาดูกันครับ อาจจะทำให้บางท่านคิดเปลี่ยนไป มองเปลี่ยนไปในการใช้หรือเทคนิคการใช้ แต่อยากให้เปลี่ยนไปในทางที่ดี เข้าใจมากขึ้น ไม่ได้หมายถึงผมจะรู้เรื่องมากกว่า แต่ผมพยายามรวบรวมมาจากประสบการณ์ และความรู้ที่ได้พบเจอมา
อันดับแรก เกลือคืออะไร เกลือ คือ สารให้ความเค็มอาจจะเกิดจากสารอะไรได้หลายอย่างแต่เกลือที่ใช้ใน การเลี้ยงสัตว์น้ำหรือที่ใช้ในการประกอบอาหารของมนุษย์นั้นคือ เกลือแกง ชื่อนี้ หมายรวมถึงเกลือจากทุกแหล่งที่มีส่วนประกอบเป็น โซเดียม (Na) และคลอไรด์ (Cl) เช่นที่มาจาก น้ำทะเล หรือเกลือสินเธาว์ ที่เราคุ้นเคยล้วนเป็นเกลือแกงทั้งสิ้น | ||
เราควรใช้เกลือขนาดไหนถึงจะดี ?
ไม่มีหลักเกณฑ์ตายตัวครับว่าจะใช้เกลือเท่าไหร่ถึงจะดี เพราะหากจะเอาตามหลักวิชาการเป๊ะ ก็คงต้องดูถึงแหล่งที่มาของน้ำที่ใช้ในการเลียงด้วยครับ ส่วนใหญ่แล้วจะใช้การประมาณเอาจากความเคยชิน ประสบการณ์ และสภาพปลาที่เลี้ยง การใช้เกลืออาจจะแบ่งออกได้ง่ายๆเป็น 2 กรณี คือ
1. ใช้เพื่อให้ปลาสบายตัวลดความเครียด กรณีนี้อัตราส่วนการใช้ก็ตั้งแต่ 1 ppm ไปจนถึง 3 ppt เอากันตามหลักวิชาการเลยว่างั้น เพราะในน้ำประปาทั่วไปปรมาจารย์ด้านคุณภาพน้ำกล่าวไว้ว่า แทบไม่ต้องใส่เกลืออีกแล้วหากมีน้ำถ่ายอย่างเสมอๆ ยกตัวอย่างการเลี้ยงรันชูที่ถ่ายน้ำกันทุกวัน หรือใส่แค่เพื่อเพิ่มอิออน ในน้ำเท่านั้น แต่ในการเลี้ยงบางกรณีที่เป็นระบบปิดนานๆถึงจะถ่ายน้ำซักครั้ง มักใส่เพื่อผลอย่างอื่นด้วยนั่นคือ การลดความเป็นพิษจากของเสียต่างๆ แบบนี้จะต้องใส่มากขึ้นมาอีกถึง 3 ppt แต่นั่นก็ไม่ได้หมายความว่าจะดีเสมอไป เพราะเกลือที่เพิ่มขึ้นหมายถึงร่างกายปลาที่รับภาระมากขึ้นด้วยเช่นกัน
2. ใช้เพื่อรักษาโรค หรือใช้เพื่อกำจัดจุลชีพอื่นๆ กรณีนี้ใส่กันได้แบบกระหน่ำใส่แล้วแต่ชนิดปลา ถ้าปลาทนๆหน่อย อย่างหมอสี ใส่กันถึง 10-12 ppt ก็บ่ยั่น แต่กับปลาทอง 10 ppt ก็น่าหวาดเสียวแล้วครับ หลักเกณฑ์ง่ายๆ และเป็นสากลในการกำจัดปรสิตภายนอกด้วยเกลืออยู่ที่ระดับความเค็ม 5-7 ppt แช่ไปนานทั้งสัปดาห์แล้วค่อยถ่ายน้ำเลยครับ แต่ทั้งนี้ดูอาการง่ายๆ 3-4 วันเข้าไปแล้วเจ้าเชื้อโรค ปรสิตต่างๆที่เกาะอยู่ยังไม่ไปไหนก็หาวิธีอื่นรักษาได้แล้วครับ ก่อนที่จะเสียใจ และเสียดาย
เกลือที่ดีคือเกลือแบบไหน
เป็นคำถามยอดฮิตที่หลายๆคนต้องการรู้เพราะอยากให้สิ่งที่ดีที่สุดแก่ปลาที่รัก คำตอบคือเกลือที่มีแร่ธาตุครบถ้วนที่สุดแต่มีของเสียและสารพิษน้อยที่สุดครับ ดังนั้นการหาเกลือเช่นนี้ไม่ใช่เรื่องเกินไปเลยลองมาดูตารางเปรียบเทียบง่ายๆด้านล่างนี้นะครับ ขอบอกนิดนึงครับ นี่เป็นตารางเปรียบเทียบในกรณีที่ใช้เกลือในการเลี้ยงปลาน้ำจืดนะครับ เพราะการเลี้ยงปลาทะเลจะใช้เกณฑ์ตัดสินคนละเรื่องกันเลย
เกลือที่คนส่วนใหญ่นิยมใช้กันในการเลี้ยงปลาตู้นั้น มักบอกต่อว่าเกลือทะเลเป็นเกลือที่ดีที่สุด จากตารางจะเห็นว่ามีแร่ธาตุสมบูรณ์แต่ติดที่มีของเสียเยอะ และหากเป็นเกลือที่ได้จากนาเกลือที่ใกล้โรงงาน สารพิษเป็นเรื่องหลีกเลี่ยงไม่ได้เลย แต่ถึงกระนั้นหากเทียบราคาและความคุ้มค่าที่จะใช้แล้ว การเลือกใช้เกลือทะเลที่มั่นใจได้จะเป็นทางออกที่ดี ส่วนเกลือสินเธาว์หรือเกลือปรุงอาหารตามบ้านนั้นใช้ได้อย่างไม่มีข้อสงสัย และหากใช้เพื่อการรักษาก็ม่ต้องคิดอะไรมากเลือกใช้ได้ทันที หลายๆท่านเคยถามมาว่าเกลือทำน้ำทะเลเทียมใช้ได้หรือไม่ ตอบว่าใช้ได้ครับ แต่กาใช้ไม่ควรใส่ลงในตู้โดยตรงควรนำไปละลายในภาชนะอื่นแล้วจึงค่อยนำมาใช้ ค่อนข้างยุ่งยากกว่าครับ ส่วนเกลือรีไซเคิล มักใช้ในอุตสาหกรรมอื่นๆต่อไปอย่าง เช่น การทอผ้า การผลิตสารเคมีอื่นๆ การทำผงซักฟอก การแปรรูปยาง การผลิตยาฆ่าแมลง การผลิตวัสดุก่อสร้างอื่นๆครับ ไม่มีใครใช้มาเลี้ยงปลาหรอกผมนำมาให้ดูเล่นๆเท่านั้น
เกลือนั้นมีข้อดีหลากหลาย และข้อเสียในการใช้ก็มีผู้ใช้ควรศึกษาและพิจารณาในการใช้ให้รอบคอบเองนะครับ แต่ก็นับว่าเป็นสารเคมีที่ปลอดภัยที่สุดแล้วในการเลี้ยงปลาสวยงาม
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น